Valide CSS! hetverhaalaarde

1   2   3

Het Verhaal Aarde - The Earth Story:

In dit boek "Het Verhaal Aarde", staat geschreven hoe de mensen in de 3e Wereld, ontwikkelings- en niet Westerse landen
over de Westerse Wereld denken in het algemeen. Van elk van de 17 verhaaltjes heb ik een paar stukjes overgenomen.

Van de Novib de Uitgever:
http://www.oxfamnovib.nl/
vroeg me om geen reklame te maken omdat het boek uitverkocht is, dus wil ik u vragen om niet naar hun te bellen schrijven
of E-mailen want ze kunnen u toch niet helpen, wat u wel zou kunnen doen is zoeken in Winkels of nieuw of tweedehands en
natuurlijk het Internet b.v.
http://www.boekwinkeltjes.nl

========================

DE CIRKEL IS DE MANIER VAN KIJKEN: Door Joseph Bruchac Abenaki.

Is de Aarde ziek? Bezien vanuit zuiver menselijk oogpunt, moeten we dit volmondig beamen. Essentiële elementen die mensen nodig
hebben om te kunnen overleven, zoals schoon water en schone lucht, zijn aangetast. De voorspellingen van de Irokezen kondigden
een tijd aan dat de lucht schadelijk zou zijn om in te ademen en het water niet meer gedronken kon worden. Die tijd is nu gekomen.

Als we de Aarde beschouwen als het levensweb dat ons draagt, dan is het duidelijk dat het web verzwakt is dat, de Aarde ziek is. Maar
als we het van de andere kant bekijken, vanuit de levende Aarde zelf, dan is de planeet niet ziek, maar de mens is de belichaming van
de ziekte en de conclusie van deze ongerijmde redenering moet dan zijn dat de ziekte de Aarde niet zal vernietigen, maar onszelf.

Menselijke hoogmoed is een belangrijk onderdeel van het probleem, omdat we mensen een vermogen hebben dat geen enkel ander schepsel bezit,
namelijk het vermogen om het natuurlijk evenwicht te verstoren, zijn we zo gevaarlijk voor onszelf. Juist omdat we dit vermogen bezitten,
hebben we ceremoniën en leerzame verhalen (die in zichzelf ook vaak ceremoniën zijn) gekregen om ons er aan te herinneren wat onze juiste plaats is.

De cultuur van de Europeanen had echter al heel lang strijd gevoerd tegen de natuur. Ze kapten het grootste deel van hun bossen en doodden
heel veel wilde dieren. Ze vonden de wilde natuur iets wat getemd moest worden. Voor de Indianen van Noord-Amerika was de wildernis hun thuis
en deze werd pas "wild" toen de Europeanen dit stempel er op drukten. Toch ben ik optimistisch wanneer ik zie dat veel Europeanen die naar dit
werelddeel kwamen, leerden kijken met de ogen van de Indiaan. Dit ging zelfs zo ver dat de leiders van de nieuwe kolonies (die in feite de eerste
multinationals waren met als voornaamste doel geld verdienen voor het moederland en die niet op zoek waren religieuze vrijheid wat zij verboden
elke andere religie naast die van zichzelf) al snel wetten uitvaardigden die moesten voorkomen dat hun witte kolonisten Indiaans werden.

Als u mij niet gelooft, ga dan eens na wat die Europese kolonisten zelf op schrift gesteld hebben. Er staan nog steeds artikelen in
de wetboeken van Massachusetts die een man verbieden lang haar te dragen. Waarom? Omdat het een teken was van sympathie voor de Indianen
die lang haar droegen. Er is onder meer in te vinden dat kolonisten "heulen met de duivel" door net zo te leven als de wilden.

Wanneer je de dingen bekijkt in termen van cirkels en kringlopen, als de overlevering van je kinderen je ter harte gaat, dan ga je de dingen bekijken
met gezond verstand. Met vallen en opstaan, in een periode van misschien wel duizenden jaren, leer je hoe het moet. Je leert leven op een manier
waarbij je, zoals indianenoudsten zeggen, rekening houdt met Zeven Generaties. Telkens vraag je je af als individueel en als volk op welke manier
je gedrag de komende Zeven Generaties zullen beïnvloeden. Je denkt niet in termen van een vierjarig presidentschap of een jaarlijkse nationale begroting.

Dat zij kunstmatige instellingen die geen enkele positieve betekenis hebben voor de gezondheid van de Aarde en de mensen. Je vraagt je
af wat gebeurt als je bepaalde bomen omhakt en de vogels er niet langer in kunnen nestelen. Wat gebeurt er als ik een Ree dood die een
jong heeft, zodat er geen dieren meer zijn om te zorgen voor een volgende generatie? Wat gebeurt er als ik de loop van de rivier wijzig
of een dam bouw, zodat de dieren en planten stroom afwaarts geen water meer hebben? Wat gebeurt als ik alle dieren in mijn weitas stop.

Met het verstrijken van de seizoenen leg je aan de hand van leerzame verhalen uit wat er gebeurt wanneer je de verkeerde
dingen doet. Dan zul je het niet vergeten en zullen je kleinkinderen het zich ook herinneren. De Indianen van Noord-Amerika
kennen nog duizenden van dit soort leerzame verhalen en het is hoog tijd dat de hele wereld er is naar luistert. We moeten
kijken door de cirkel. We moeten cyclisch leren leven en de volgende Zeven Generaties in gedachten houden, onszelf voortdurend
afvragen: hoe beïnvloedt mijn gedrag het leven van mijn achterkleinkinderen? Dit is de boodschap die ik telkens weer hoorde.

Ik geef deze boodschap nu door aan u. Mijn eigen etnische erfdeel een mengeling van Europese en Indiaanse invloeden, maar de lessen
die het duidelijkste waren en waarvan ik het meeste geleerd heb, zijn afkomstig van de Indianen. Als zo'n nietig iemand als ik iets
kan leren van deze oude lessen en mijn woorden kan gebruiken om andere te beïnvloeden, dan ben ik er van overtuigd dat ieder mens
Indiaan of niet ook kan luisteren en leren. Omdat ik dit oprecht geloof heb ik dit aan u verteld en aan alle mensen op de aarde.

========================

DE MAISMENSEN ZIJN HUN GODEN NIET VERGETEN: door Rigoberto Queme Chay Guatamala, Maya.

De Maya cultuur, die vandaag de dag nog steeds springlevend is, heeft vijfhonderd jaar kolonisatie overleefd, een proces dat begon
met de conquistadores (veroveraars) en werd voortgezet door hun nakomelingen. Vanaf die tijd zijn we het lijdend voorwerp geweest van
een voortdurend offensief tegen onze sociale en productie vormen, onze cultuur en onze religie, die in essentie een Natuur-godsdienst is.
Om hun waarden te beschermen hebben de Maya's verscheidene vormen van verzet ontwikkeld. In sommige gevallen heeft dat ons in staat
gesteld de waarden van de indringers te verwerpen, in andere gevallen om ze aan te passen, in weer andere om ze te accepteren.

Het huidige Guatemala is een land dat wordt verscheurd door ernstige maatschappelijke conflicten die zijn geworteld in
sterk verschillende levensvormen, twee culturen die slechts met elkaar verbonden zijn door een verhouding van overheersing
en onderworpenheid. De conquistadores streefden erna het Christendom te introduceren als een vorm van ideologische controle
en als een rechtvaardiging voor nieuwe vormen van onderdrukking en uitbuiting van zowel de mens als de natuur.

Voor de koffieteelt zijn uitgestrekte landoppervlaktes nodig en dit leidde noodzakelijkerwijs tot het verdwijnen van gemeenschappelijk
eigendom van het land. Dit leidde er op zijn beurt weer toe dat latifundios (grote plantages) sterker werden, waar voorheen minifundios
(kleine boerenbedrijven) hadden gebloeid. Het beste land kwam terecht in handen van weinige en de inheemse mensen werden gedwongen hun
landbouwgrenzen te verleggen, met behulp van methoden die in tegenspraak waren met hun kosmosvisie, zoals het verbranden van bossen en
het ontginnen van berghellingen ter vervanging van de bossen waar ze uit waren verdreven. Een feodale vorm van landbouw en het gebrekkige
proces van industrialisatie legden de basis voor een economie die streefde naar maximale winst, en dus ongevoelig was voor de natuur.

De uitbuiting van natuurlijke hulpbronnen, samen met de milieuproblemen die werden veroorzaakt door verstedelijking, hebben geleid tot vervuiling
van de grond, vergiftiging van lucht en water, het verlies van flora en fauna, klimaatveranderingen en een ontoereikende verwerking van afval.

Het gebruik van hout als energiebron, wat wijdverbreid is in Guatemala, is een voorbeeld van deze situatie. Boeren
zijn afhankelijk van hout, niet alleen om te koken, maar ook om een paar centen boven op hun magere inkomen te verdienen.
De wet voorziet in straffen tegen hen die zonder toestemming bomen kappen. In dit licht is het merkwaardig dat de kleine
boeren geen toestemming krijgen, terwijl de grote bedrijven regelmatig tien keer zoveel omhakken als ze is toegestaan.

Op deze manier wordt het op kleine schaal kappen van bomen buiten de wet geplaatst en met geldboetes bestraft.
Terwijl boeren die voor hun noodzakelijke levensonderhoud bomen kappen, worden bestraft, accepteert het systeem
ondertussen het feit dat de grote industrie bossen kapt om fabrieken en steden van hout te voorzien.

Maya's die zonder het te weten betrokken zijn geraakt bij de burgeroorlog tussen het leger en de guerrilla-eenheden.
Ze worden door beiden partijen als menselijke schilden gebruikt en lijden op die manier direct onder de gevolgen van
de geïnstitutionaliseerde onderdrukking die in het hele land heerst, een systeem dat onlosmakelijk verbonden is met het
koloniale proces dat 500 jaar geleden op gang kwam. Het is ook noodzakelijk om het nationale onderwijssysteem en de
officiële opleidingsprogramma te hervormen, omdat deze slechts gedeeltelijk rekening houden met de plattelandsgemeenschappen.

De taal van educatieve campagnes bijvoorbeeld, staat mijlenver af van die van de eentalige Maya's, bevat boodschappen die moeilijk
te decoderen zijn en is in tegenspraak met ons geloof, onze belangen en onze behoeften. Het gedeelte van het onderwijs wordt gegeven
in het Spaans en tweetalige onderwijsprojecten zijn nog niet afgestemd op de verscheidenheid aan dialecten die dit land kent.

Hoe kan iemand hopen begrip te verspreiden door het geschreven woord als het grootste gedeelte van het platteland dat alleen
zijn moeder taal spreekt, ervan begrijpen als zijn school hem verplicht Spaans te leren, hem onderwijst over sandwiches,
videorecorders, riolen, kabel-tv en toiletpapier, en alleen maar noord Amerikaanse huizen en blanke kinderen beschrijft.

De logica van kapitalistische economische en productie organisatie, zoals in industriële en productie-
versies van het historische socialisme, is accumulatie. De logica van de etnisch-indiaanse economie,
hetzij in vorm van thuis-, hetzij in de vorm van kleine schaalproductie, is anti-accumulatie.

========================

DE ZINGENDE STEM VAN HET BOS: door Marcos Terena, Brazilie Terena.

Al vier eeuwen geleden werden de woorden van een oude Tupinamba Indiaan opgetekend door Jean de Lery,
metgezel van Villegagnon, de Franse commandant die tegen de Portugezen en Hollanders vocht om de heer-
schappij over de Wereldzeeën en de verovering van het land van het brazielhout. Zijn notitie luidde:

Een oude Indiaan vroeg mij eens: Waarom reizen jullie zover op zoek naar hout om je te verwarmen? Hebben jullie
geen hout in je eigen land? Ik antwoordde hem dat we heel veel hout hadden, maar niet van deze kwaliteit, en
dat we het brazielhout niet verbranden maar er kleurstoffen uit haalden. Ik voegde er aan toe dat er in ons
land handelaren waren die meer weefsels, scharen, spiegels en andere koopwaar bezaten dan hij zich kon voor-
stellen, en dat een van die kooplui alle pau-brasil opkocht met veel schepen, volgeladen met zulke goederen.
O, wat een wonderen vertelt u mij, zei de wilde. Maar deze rijkaard waar u het over heeft, zal hij nooit sterven?

Ja natuurlijk gaat hij dood zoals ieder ander. En als hij dood gaat, aan wie laat hij alles na wat hij bezit? Aan
zijn kinderen als hij die heeft. Wel, ging de Tupinamba voort, ik merk dat jullie allemaal gek zijn. Je steekt de
zeeën over, lijdt allerlei ongemak en werkt zo hard om rijkdommen op te stapelen die je achterlaat aan je zoons en
verder nabestaanden. Maak me niet wijs dat het land dat door jullie gevoed wordt, niet op zijn beurt jullie kan
voeden? Wij hebben onze vaders, moeders en kinderen van wie we houden, maar we zijn er van overtuigd dat wanneer
wij doodgaan, de Aarde die ons gevoed heeft ook hen zal blijven voeden. Daarom houden we ons gemak en blijven thuis.

Een Terena-opperhoofd bracht onlangs een bezoek in de Braziliaanse hoofdstad: het was zijn eerste kennismaking met een stadscentrum.
Nauwelijks had hij een voet op straat gezet of het schoot ons te binnen dat de man vast niet genoeg geld bij zich had. We namen hem
dus mee naar een elektrische bank om hem de technologie van de blanken mensen te vertonen en te laten zien hoe deze hun geld bewaarden.
Toen we de deur van de cabine opendeden, troffen we tot onze grote verbazing daarin een arm en verwaarloosd kind van zes jaar oud aan.

Het joch zei geen woord, maar zijn ogen schenen vergiffenis te vragen voor het feit dat hij zich niet in zijn eigen woning, maar in het huis
van het geld bevond. Alsof hij het maar niet kon geloven wat hij gezien had, vroeg het Indianenopperhoofd ons om een verklaring voor dit voorval.

Vervolgens zei hij: het is niemand geraden om te willen doordringen tot het brein van de beschaafde mens. Hij bezit televisie, telefoon,
automobielen en enorme gebouwen, maar is niet in staat zijn kinderen te voeden en te huisvesten. Wij die uit de dorpen komen, hebben niets van
al die rijkdom; wij jagen, vissen, planten, verzorgen en beschermen ons woongebied, en kinderen zijn altijd in het middelpunt van de belangstelling.
Wanneer bij ons kinderen ter Wereld komen, is het ons volk dat wordt herboren. Als dat niet meer mogelijk is, dan zijn we aan het eind van alles gekomen.

In juni 1992 zal Brazilië overstroomd worden door waarnemers, theoretici en milieu deskundigen, bijna allemaal afkomstig uit de eerste Wereld. Onder auspiciën
van de VN zullen zij bijeenkomen om deel te nemen aan de Wereldconferentie over milieu en ontwikkeling. Naar onze mening krijgen we te doen met alweer zo'n
economisch machtsvertoon van bepaalde naties. De derde Wereld landen zullen zich gedwongen zien tot vernederende smeekbeden om genade en welwillendheid, bijna
bedelend om een handjevol dollars die hen, naar sommigen willen geloven, uit hun armoede kunnen opheffen. Maar wat werkelijk staat te gebeuren, wordt slechts
een herhaling van de afgezaagde overheersingstactiek der rijke naties: het eeuwig laten voortduren van de economische afhankelijkheid van de minder ontwikkelden.

De beschaving van de blanken heeft onze mensen ook nog gedwongen om met commerciële, economische en sociale waarden rekening
te houden; waarden waarvan wij vroeger geen notie hadden, zoals het verschil tussen rijkdom en armoede. Naderhand ontdekten
wij hoe leugenachtig en verwerpelijk deze nieuwe denkbeelden waren, want het eindresultaat bleek sociale ellende en vernedering.
De ontwikkeling die ons met geweld werd opgedrongen, verliep ten voordele van enkelen, maar ten koste van alle overigen.

Vijf eeuwen hebben ons gedwongen tot weerbarstige zwijgzaamheid. Nu is het moment gekomen om deze stilte te verbreken. Wij kunnen niet
langer monddood blijven. De industriële grootmachten praten over industriële ontwikkeling en rijkdom. Maar het gaat om een rijkdom die
armoede met zich meebrengt; die het aantal hongerige, de maatschappelijke verschillen en de verdeeldheid tussen broedervolken laat toenemen.

Wanneer wij zien hoe een land domineert en nog meer wil overheersen door zijn technologie, zijn supersonische vliegtuigen, tanks
en gecomputeriseerde bewapening, dan vragen we ons af; Wat is het nut van dit alles? Om het grondgebied van andere volken binnen
te vallen, te veroveren, ze te terroriseren? Om de soevereiniteit van anderen te schenden in naam van een "nationaal belang"?

========================

DRIE TIJDEN, DRIE RUIMTEN IN DE QUECHUA-KOSMOS: door Salvador Palomino, Peru Quechua.

In iedere uithoek van de Wereld waar het Westerse waardesysteem werd opgelegd aan mensen van andere culturen, werd die verandering bereikt en in
stand gehouden door overheersing en onderdrukking. Op het Amerikaanse continent heeft dit proces op zeer opvallende wijze vorm gekregen, bewerk
stelligd door een systematische, ideologische culturele aanval op ons volk gedurende een periode van bijna 500 jaar. Het kolonialisme heeft diep op onze
geesten en op onze levenswijze ingehakt. Het heeft de meeste van onze broeders veranderd in marginale wezens, zonder identiteit, die hun wortels zijn
vergeten, ellendig en vol schaamte over zichzelf, ervan dromend om wit te zijn, of tenminste deel uit maken van de Westerse leef- en denkwereld.

Uit eigen belang of uit onwetendheid heeft de Westerse systeem de essentie en inhoud van onze cultuur en ons geloof vervormd Omdat te bereiken
werden mythen bedacht of veranderd. Als ze ons geen barbaren noemden werden we wel als primitievelingen beschouwd. Onze religieuze gebruiken werden
vergeleken met satanische en heidense rituelen, en onze eenheid met de heilige kosmos werd gezien als een pantheïstische geloofsbelijdenis.

Maar de grootste bedreiging ? zelfs al zijn er tekenen te bespeuren dat sommige Indiaanse agrarische producten beschermd
zouden worden ? is het geleidelijk verlies van onze natuurlijke gewassen dat te wijten is aan de invoer van importgewassen.
Het verdwijnen van die gewassen zou een ramp betekenen: het zou ons in het keurslijf van de Westerse technologie persen, het
zou tot de volledige verwesterlijking van de Andes leiden en de laatste, ultieme belediging voor de aard van onze gebieden zijn.

Als een vloek, veranderen de aynuqa van veel stammen die aan de oevers van het meer leven, in onvruchtbaar zout land. Als
dit proces voortduurt, zullen de gevolgen catastrofaal zijn voor onze levenswijze. Als dit probleem niet onderkend wordt en
de stappen er tegen niet ondernomen wordt, zullen proteïne en vitaminerijke planten zoals riet, janchallaya enoqururo en
vissen zoals de qarachi en de suche, en de vogels als de chuqa, de achachito, de tikitiki of de qiwlla beginnen te verdwijnen.

En opnieuw zal een groot deel van de inheemse volken zich in de gelederen scharen van de consumenten van meel en andere producten
waar het goede volk van Europa of de Verenigde staten zo'n ophef over maakt of die het tegen lage prijs aan de armen van de Wereld
verkoopt. Op deze manier worden wij, een volk van grote wijsheid en de hoeders van de beste ecosystemen, ellendige bedelaars.

Vandaag de dag zijn we getuige van de uitvoering van grote programma's (vaak met buitenlandse hulp) die voor onze mensen het begin van de
cultivering, on-Indianisering en de integratie betekenen in wat naar Westerse maatstaven de enige weg naar modernisatie en ontwikkeling is.
We zijn het niet eens met deze manier van ontwikkeling, omdat juist dit geleid heeft tot de huidige milieucrisis, in Peru en in de hele Wereld.

We moeten of ons koers veranderen, of we stevenen af op de slachting van Moeder Aarde en haar nakomelingen. De bossen op deze planeet
zijn de longen van de Wereld. Ze bevatten ontelbare soorten bomen en planten die de woonplaats vormen van duizenden diersoorten. In
die samenleving is ieder element onvervangbaar:de aanwezigheid van de een is noodzakelijk voor het leven van de ander, en omgekeerd.

Dit is een oproep aan alle oorspronkelijke Amerikaanse stammen, opdat we het er over een aantal eisen eens zijn. Ten eerste eisen we dat de staat
en al zijn instituties religieus, cultureel, talig, ideologische, politiek en raciaal pluralisme respecteert en voorstaat. We vragen ook om de wettelijke
erkenning van de oorspronkelijke territoria en onze stelsels van sociale organisatie. In die zin is gemeenschappelijk landeigendom een essentieel
deel van onze cultuur. Op het politieke vlak streven we autonomie en zelfbeschikking na in die landen waarin we in de minderheid zijn, net zoals er
naar streven om in die landen waar we in de minderheid zijn een Regering vormen die programma's heeft die gebaseerd zijn op het inheemse model.

Tot slot een suggestie die afkomstig is van onze Tawantinsuyu voorvaderen die op de hoogte waren van het bestaan van radioactieve
stoffen. Ze noemden die aya kachi (stenen of zout van de dood) en ze borgen ze op achter dikke muren. Door mythen in het leven te
roepen werd ieder vorm van manipulatie van die stoffen verboden tot de tijd dat de manier om ze te behandelen en gebruiken bekend was.

De onstilbare dorst naar energie van het Westen en zijn consumptie maatschappij heeft die manipulatie tot in het extreme doorgevoerd,
maar niemand weet hoe het radioactieve afval dat de nucleaire industrie uitspuwt, vernietigd moet worden. Wij geloven dat de Westerse
leiders wat betreft kernenergie hetzelfde moeten doen als wat onze grootouders deden: alles uitstellen tot ze in staat zijn alle
stadia van exploitatie en de verwijdering van het afval te beheersen zonder enige risico voor het menselijke leven en de natuur.

========================

ALS JE DE AARDE VERKOOPT, WAT GEBEURT ER DAN MET DE ZON? door Alberto Hotus Chaves (TEAVE) Paaseiland, Rapanui.

Wanneer mensen uit Westerse culturen zeggen dat de Aarde verkocht kan worden, dan begrijpen
wij Rapanuis dat soort taal niet. Als je de Aarde verkoopt, wat gebeurt er dan met de Zon, de
wind, met alles wat deel uitmaakt van de natuur en onlosmakelijk met de Aarde is verbonden?

Voor de Westerling is de aarde iets wat weggeven, verkocht, verpand en gehypothekeerd kan worden.
Voor ons niet. We kunnen niet aan de Aarde komen omdat ze niet van ons is. Ze is het eigendom
van de Goden die haar aan ons gegeven hebben. Wij Paaseilanders zeggen: Wat is de Aarde mild en
gul want wanneer een van ons doodgaat, wordt die persoon in de schoot van de Aarde opgenomen.

Paaseiland dreigt door een massatoerisme overspoeld te worden dat steeds meer een bron van
vervuiling wordt. Want de toeristen hebben hun picnicks, maken wandelingen, laten hun rotzooi
op de stranden achter en gooien hun lege flessen, kartonnen verpakkingen en plastic zakken in
zee. Iedere dag neemt de vervuiling toe en indien de plaatselijke bevolking niet van dit probleem
doordrongen wordt, zullen de bergen afval en wegwerpartikelen blijven toenemen en zal het hele
eiland zowel in de dorpen als daarbuiten spoedig bezaaid zijn met wikkels, blikjes en andere rommel.

========================

1   2   3